Trang nhất
  Xã Luận
  Đọc Báo Trong Nước
  Truyện Ngắn
  Kinh Tế
  Âm vang sử Việt
  Tin Thể Thao
  Y Học
  Tâm lý - Xã hội
  Công Nghệ
  Ẩm Thực

    Diễn Đàn Biển Đông
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ lên tiếng vụ tàu Philippines bị tàu Trung Quốc phun vòi rồng
    Hình Ảnh Quê Nhà - Video Clip
Nồng ấm Tết cổ truyền dân tộc Khmer Chôl Chnăm Thmây
    Tin Thế Giới
Giải mã các điểm đến trong chuyến công du châu Âu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
    Tin Việt Nam
EU đồng hành với sự phát triển bền vững của Việt Nam
    Tin Cộng Đồng
Nắng nóng kỷ lục tại nhiều bang của Ấn Độ
    Tin Hoa Kỳ
Mật vụ Mỹ lên kế hoạch bảo vệ trong trường hợp ông Trump bị giam giữ
    Văn Nghệ
Huế
    Điện Ảnh
Tổng thống Joe Biden trao huân chương cho Dương Tử Quỳnh tại Nhà Trắng
    Âm Nhạc
Danh tính nữ ca sĩ Việt may mắn gặp Rosé (Blackpink), lại còn chiêu đãi fan ảnh cam thường
    Văn Học
Bắt học sinh đi học ngày nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng Vương, hiệu trưởng bị xem xét kỷ luật

Thông Tin Tòa Soạn

Tổng biên tập:
Tiến Sĩ
Nguyễn Hữu Hoạt
Phụ Tá Tổng Biên Tập
Tiến Sĩ
Nhật Khánh Thy Nguyễn
Tổng Thư ký:
Quách Y Lành




   Tâm lý - Xã hội
Bếp lửa trong nhà sàn dài của người Mạ
Cùng với đất, nước và không khí, lửa là một trong những yếu tố tạo nên cơ sở vật chất của thế giới. Do vậy, lửa có vai trò vô cùng quan trọng với cuộc sống con người. Đối với người Mạ, bếp lửa được coi như là linh hồn trong ngôi nhà của mình.

 


Lửa – vị thần mang lại sự may mắn

 

Cho đến nay, nhà sàn dài của người Mạ - một trong những cư dân bản địa ở Lâm Đồng vẫn là nơi cư ngụ của nhiều hộ gia đình nhỏ có quan hệ huyết thống theo dòng cha. Mỗi gia đình nhỏ sinh sống trong ngôi nhà đều có bếp nấu ăn riêng, số bếp tùy thuộc vào số hộ gia đình trong nhà, có nhà có tới 10 - 14 bếp. Các bếp được xếp thành một dãy ở giữa dọc theo chiều dài của ngôi nhà.

 


 

Cũng giống các dân tộc thiểu số khác ở Tây Nguyên, người Mạ coi lửa là một vị thần linh, không thể thiếu trong đời sống tinh thần của họ. Vì thế, mỗi khi người Mạ làm xong nhà mới, việc đầu tiên là chủ nhà phải tiến hành nghi thức lễ để cúng thần lửa xin cho phép được đặt ba hòn đầu rau và được nhóm lửa. Người Mạ rất chú ý đến việc chọn đất làm bếp mới. Đất để đắp làm khuôn bếp và hòn đầu rau phải lấy ở nơi đất sạch trên các gò cao. Người châm lửa nhóm bếp thường phải là người có uy tín nhất trong dòng tộc. Khi ngọn lửa thiêng đã được nhóm lên trong khuôn bếp thì gia đình của chủ bếp phải giữ cho được lửa trong bếp liên tục cháy suốt ngày đêm hôm đó không được để bếp tắt, sang ngày hôm sau nếu những khi không đun nấu thì phải ủ than dưới lớp tro để khi cần thì thổi lên và như vậy lửa trong bếp sẽ giữ được liên tục và luôn có hơi ấm. Bởi Người Mạ quan niệm lửa là một vị thần luôn mang lại sự may mắn cho các thành viên trong gia đình.

 

Không gian sinh hoạt gia đình

 

Bếp của người Mạ được khoanh theo hình chữ nhật hoặc hình vuông, trong lòng nện đất thật chặt làm lớp ngăn cách với mặt sàn để phòng lửa cháy xuống sàn, chính giữa đặt ba cục đất nung hình trụ tròn theo các góc của hình tam giác tạo thành chân kiềng dùng để đun nấu. Song song với khung bếp cách mặt sàn khoảng 80cm là giàn bếp làm bằng tre, nứa được treo bởi dây mây bốn góc, trên giàn đặt một cái nia để lưu giữ lương thực, thực phẩm cần sấy khô như: một xâu thịt rừng, da trâu, cá, hoặc thịt đã nướng… Trên cùng là giàn khói dùng treo những trái bầu khô, trái bắp giống, lúa giống và các vật dụng đan lát cần được hong khói để tăng thêm độ màu đen bóng và làm cho vật dụng được bền chắc hơn.

 

Đối với người Mạ bếp không đơn thuần là nơi để nấu nướng, để sưởi ấm, mà còn là không gian sinh hoạt của các thành viên trong gia đình. Buổi chiều, sau những bữa cơm gia đình, mọi người thường ngồi lại quây quần bên bếp lửa để sưởi ấm và trò chuyện, chia sẻ những buồn vui… Người vợ lại miệt mài ngồi bên khung cửi để dệt cái chăn, cái khố hay cái áo… cho chồng con. Có khi chủ nhà lại đem nhạc cụ ra sử dụng, để tìm cảm giác khoan thai sau một ngày lao động mệt nhọc, hoặc mọi người ngồi nghe người già kể chuyện về núi rừng, nương rẫy và bản làng của dân tộc mình... Tất cả thể hiện sự ấm cúng, hạnh phúc của gia đình.

 

Nơi diễn ra nghi lễ quan trọng

 

Trên nhà sàn dài của người Mạ ngoài những bếp riêng biệt cho từng hộ gia đình nhỏ, ở gian giữa của nhà sàn, nơi giành cho ông, bà hoặc cha, mẹ ở còn có một bếp chính. Bếp chính chỉ dành riêng cho việc tiếp khách và cũng là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng trong dòng tộc. Vào những dịp lễ hội: Lễ đặt tên cho con, cưới xin, cúng nhà mới hay có khách quý đến nhà… mọi thành viên trong dòng tộc tụ lại quanh bếp chính của ngôi nhà và ngọn lửa trong bếp được thổi bùng lên. Trong âm thanh huyền ảo của cồng chiêng, cùng ngây ngất hương thơm của chóe rượu cần, mọi người ca hát, nhảy múa nhịp nhàng theo vòng tròn xung quanh bếp lửa bập bùng, cứ như thế cuộc vui có thể kéo dài thâu đêm.

 

Có thể nói bếp lửa của người Mạ luôn gần gũi, gắn bó không thể tách rời trong cuộc sống của họ. Đó chính là những nét văn hóa đặc thù gắn liền với trong đời sống sinh hoạt của các cư dân sinh sống nơi núi rừng hoang dã. Những nét văn hóa độc đáo ấy có từ bao đời và đang được người Mạ lưu giữ theo cùng thời gian.
DanQuyen.com
    Phản Hồi Của Độc Giả Về Bài Viết
Họ và Tên
Địa chỉ
Email
Tiêu đề
Nội dung
Gửi cho bạn bè Phản hồi

Các bài viết mới:
    Nam công nhân đào được cục vàng nguyên khối trị giá hơn 10 tỷ đồng (03-05-2024)
    Tại sao nhiều người cho rằng không nên ghép 2 nải chuối để thắp hương? (23-04-2024)
    MC Thảo Vân gặp tai nạn giao thông trong lúc cầm lái xe ô tô (19-04-2024)
    Mang 4kg vàng ra ngân hàng bán, người phụ nữ bất ngờ bị cảnh sát điều tra: Chân tướng vụ án trộm cắp 3 năm trước được vạch trần (12-04-2024)
    Xin tinh trùng để làm mẹ đơn thân (12-04-2024)
    Người nước ngoài rời khỏi hiện trường sau khi tông chết người (04-04-2024)
    Đàn bà sướng hay khổ chỉ cần nhìn 4 điểm này, không phải nhan sắc (31-03-2024)
    Bạn gái cũ của Elon Musk có tình mới (24-03-2024)
    Nhan sắc vạn người mê của cô gái có tướng 'vượng phu' đang nổi rần rần trên mạng xã hội (23-03-2024)
    Người phụ nữ bị bắt vì đổ xăng miễn phí suốt 6 tháng (17-03-2024)
    Bí mật trong tủ quần áo của người đàn bà tố chồng theo nhân tình: Phát hiện kinh hoàng (15-03-2024)
    Đẩy cửa nhà tắm, tôi lặng người khi thấy thân thể không trọn vẹn của vợ và giờ đã hiểu lý do cô ấy luôn thiếu tự tin đến thế (14-03-2024)
    Chấp nhận đi nhặt rác và ăn đồ thừa để dành tiền cho con đi du học, cụ ông tan nát cõi lòng với câu nói của cô con gái (09-03-2024)
    Cụ ông 80 tuổi vẫn lang thang đi nhặt rác, số tài sản 'khủng' trong tay khiến ai cũng giật mình (08-03-2024)
    Vợ mang bó hoa 8/3 về, chồng ghen tuông rồi xấu hổ khi biết nguồn gốc (07-03-2024)
    Những thứ không nên nhặt ngoài đường mang về nhà kẻo vận xui đeo bám, mang họa vào thân (06-03-2024)
    4 mẹo làm sạch mùi hôi và nhớt của khăn mặt khi dùng lâu (04-03-2024)
    Anh trai tôi cầu hôn bạn gái giữa đám đông nhưng không ngờ lại nhận về 2 cái tát (27-02-2024)
    Hùng hổ gọi anh trai về cùng để bắt quả tang chị dâu làm chuyện khuất tất, nhưng khi cánh cửa mở ra, người xấu hổ lại là tôi (26-02-2024)
    Đến nhà tôi ra mắt bố mẹ, bạn trai chỉ nói vài câu mà bố tôi sa sầm mặt, ép tôi chia tay (25-02-2024)

Các bài viết cũ:
    Hồn giếng hồn người đất Hội An (04-10-2013)
    Bình dị gốm cổ Nam bộ (26-09-2013)
    Ngắm tranh của họa sĩ tự học (25-09-2013)
    Hà Nội qua ký họa của Etcetera Nguyễn (17-09-2013)
    Chiêm ngưỡng cổ vật Phật giáo tại Đà Nẵng (06-09-2013)
    Càphê vợt, hương thơm ký ức (02-09-2013)
    Chủ quyền nhìn từ lịch sử (26-08-2013)
    Những bí mật chưa tiết lộ về bùa ngải: Trong thế giới thầy bùa (20-07-2013)
    Siêu bão giật cấp 17 hoành hành trên Biển Đông (10-07-2013)
    Xe tải cháy ngùn ngụt trên cao tốc Bắc Thăng Long – Nội Bài (02-07-2013)
    Người tiêu dùng chịu thiệt (14-06-2013)
    Nghìn người cản đường cảnh sát trong vụ bắt giữ 2 'cẩu tặc' (10-06-2013)
    Michael Sestak đối mặt với án 20 năm tù giam (05-06-2013)
    Thế giới ngầm của chủ vũ trường cho vay nặng lãi (04-06-2013)
    Nhiều vụ buôn lậu qua đường hàng không bị triệt phá (03-06-2013)
    Hà Nội: Thêm một tuyến ống cấp nước sông Đà (28-05-2013)
    Cận cảnh máy bay không người lái Việt Nam cất cánh làm nhiệm vụ (25-05-2013)
    Dừa tẩy trắng độc hại (25-05-2013)
    Bắt kẻ cầm đầu nhóm côn đồ hành hung dân Tiên Lãng (25-05-2013)
    Dự án bauxite hiệu quả vì hưởng thuế... 0% (21-05-2013)
 
"Hoàng Sa, Trường Sa là của Việt Nam".

Chuyển Tiếng Việt


    Truyện Ngắn
Xa Xóm Mũi


   Sự Kiện

Lời Di Chúc của Vua Trần Nhân Tôn





 

Copyright © 2010 DanQuyen.com - Cơ Quan Ngôn Luận Người Việt Hải Ngoại
Địa Chỉ Liên Lạc Thư Tín:
E-mail: danquyennews@aol.com
Lượt Truy Cập : 152898486.